Bu il fevralın 7-də Azərbaycanda keçirilən prezident seçkiləri tarixə düşdü!
Nadir dinamizm, yüksək səviyyəli təşkilatçılıq və seçicilərin misilsiz mənəvi impulsu ilə möhkəmləndirilmiş prezident seçkilərinin aşkar şəffaflığı dövlətimizin gələcək taleyinin müəyyənləşdirilməsində öz iradələrini ifadə etmək üçün uzun növbələrə düzülərək gün boyu fasiləsiz insan axını yaratdı.
Ən yüksək vəzifə uğrunda mübarizə aparan 7 namizəddən yalnız birinin – Əliyev İlham Heydər oğlunun şəxsiyyətinin möhtəşəmliyinin mütləq üstünlüyünə demək olar ki, heç kimin şübhəsi yox idi!
Bu seçkilərin nəticələrini oxucuya xatırlatmağa ehtiyac yoxdur, belə ki, onlar bütün dünyaya yalnız xalqın son iki onillikdə həm daxili, həm də xarici siyasətdə saysız çətinliklərlə, toqquşmalarla sınanan ümumilli liderinə olan ən yüksək güvənini yox, həmçinin qədim, sevimli Azərbaycanımızı yüksəltdiyi bəşəriyyətin planetar inkişafının bu hipostazına görə açıq-aşkar sevinc, dərin minnətdarlıq nümayiş etdirdi…
Bununla yanaşı, seçkidə qalib gələn və onun keçirilməsi zamanı vəzifədə olan Prezident İlham Əliyevin şəxsiyyətinə dönərkən, onun triumfual uğurunun təməl daşlarına diqqət yetirmək məsədəuyğundur – uzun illər işğalda qalan Azərbaycan Respublikası ərazilərinin 20%-nin azad edilməsi, ölkənin dövlət-ərazi kompleksinin bərpası üçün hərtərəfli zəmin yaradan şəxsin reputasiyası! Bir sözlə, öz xalqını kiçikdən ən böyük, möhtəşəm qələbələrə aparan, Ermənistanın təcavüzünə qarşı uzun, israrlı tarixi dramatizmlə dolu mübarizədə mütləq Qalib.
Lakin qədim latın ifadəsində “Amat victoria curam”, yəni “Qələbə hazırlığı (səyləri, qayğını) sevir” deyilir.
İlham Əliyev Azərbaycan xalqının məkrli, güzəştsiz, qəddar düşməni – erməni militarizmi üzərində, beynəlxalq aləmdə ən mürtəce siyasi qüvvələrin və hər cəhətdən cinayətkar xarici erməni diasporunun körüklədiyi böyük Qələbəni təmin etmək yoluna haradan başlayıb?
XX-XXI əsrlərin kəsişməsində Azərbaycanda hərbi-siyasi və sosial-iqtisadi vəziyyət 90-cı illərin əvvəllərində yenidən yaradılmış Azərbaycan müstəqil dövlətçiliyinin hərtərəfli inkişafına mane olan ziddiyyətli amillərin konqlomeratı idi.
Demokratik sistemin və bazar iqtisadiyyatının formalaşdırılmasının bütün yükü, müasir tarixin ən böhranlı illərində, faktiki olaraq suveren dövlət anlayışının özünü bərpa edən, ona vətəndaş qarşıdurması uçurumuna düşməyə və etnosiyasi zəmində parçalanmağa imkan verməyən Böyük Lider, planetar miqyaslı dövlət xadimi və siyasi xadim Heydər Əliyevin rəhbərlik etdiyi Azərbaycan xalqının öz çiyinləri üzərinə düşdü.
Unutmaq olmaz ki, dövlətçiliyimizin inkişafının o mərhələsi ciddi hərb-siyasi toqquşmalar fonunda baş verirdi. Respublikanın ərazi bütövlüyünə, bir milyona yaxın qaçqına səbəb olan qəsd, cəmiyyətdə müəyyən sosial gərginlik yaratmaya bilməzdi.
Heydər Əliyevin, sonradan isə onun davamçısı İlham Əliyevin Azərbaycanın dövlət-ərazi bütövlüyünün bərpası yönündə sülh yolu seçmək üçün prinsipial arzusu ilə aşılanmış istənilən danışıqlar prosesi, ilk növbədə, güclü müdafiə qabiliyyətinə, Silahlı Qüvvələrimizin güclənməsinə dayanmalı idi.
Müxalifət qüvvələri respublikada ictimai-siyasi sabitliyi sistemli şəkildə pozmağa çalışırdılar. Onlar Qərbin ən mürtəce siyasi qüvvələrinin iştirakı ilə, Qərb modeli üzrə “bazar demokratiyası cənnəti”nə nail olmaq üçün faktiki olaraq “zərbəçi kommunist əməyi” zərurətində israrla respublika rəhbərliyini demokratik islahatların aparılmasında fəaliyyətsizlikdə ittiham edirdilər. Eyni zamanda, onların kritik nəsihətləri respublikanın geosiyasi, sosial-iqtisadi və hətta mental xüsusiyyətlərini nəzərə almaqdan tamamilə məhrum edilmişdi.
Dövlətin siyasi sisteminin və sosial-iqtisadi modelinin islahatının embrional inkişafı vəziyyətində siyasət, diplomatiya və iqtisadiyyat sahəsində ən dərin nəzəri biliyə, o cümlədən neft-qaz, nəqliyyat-enerji strategiyalarının həyata keçirilməsində, respublika üçün əhəmiyyətli xarici siyasət tədbirlərinin həyata keçirilməsində təcrübəyə malik olan İlham Əliyev 2003-cü ildən müasir dövlətçiliyinin böyük heykəltəraşı Heydər Əliyev tərəfindən müəyyən edilmiş Azərbaycanın tərəqqisi və sivilizasiyanın intibahına aparan dahiyanə yolu davam etdirdi.
Kifayət qədər məntiqli və məqsədyönlü şəkildə Respublika Prezidenti kimi fəaliyyətinə, siyasi və iqtisadi düşüncəsinin konstruktivliyini nümayiş etdirərək, Azərbaycan dövlətçiliyinin Heydər Əliyev tərəfindən yaradılmış optimal inkişaf ənənələrinin həyata keçirilməsinin innovativ formalarının işlənib hazırlanmasından başlayır.
AŞPA-nın ən mühüm sənədlərini formalaşdıran, nəhayət ki, o zaman Qarabağ separatizmini və Azərbaycan torpaqlarının Ermənistan tərəfindən işğalını tanıyan və bu məsələni BMT Baş Assambleyasının müzakirə obyektinə çevirən xarici siyasət arenasında danılmaz uğurları daxili siyasət xarakterli pozitivə çevrilmək potensialına da malik idi. Üstəlik, bunun təməli artıq qoyulmuşdu. Prezidentin respublikada korrupsiyanın qarşısının alınması, ölkənin qanunvericilik və maliyyə bazasının möhkəmləndirilməsi istiqamətində atdığı addımlar daxili siyasətdə uğur qazanmaq üçün real ilkin şərait yaradırdı.
Amerikalı esseist Edvard Abbey düzgün qeyd edirdi ki, “Siyasətdə olduğu kimi tarixdə də “gələcək” dövlət adamlarının əməlləri ilə doldurulmasını gözləyən zaman boşluğudur”. İlham Əliyevin uzun illər prezidentlik fəaliyyətindən sonra cəsarətlə deyə bilərik ki, o, bu boşluğu təkcə Azərbaycanın deyil, həm də beynəlxalq münasibətlər tarixinin salnaməsinə dərin iz buraxmış əməllərlə doldurur.
Bu əməllərin əhatə dairəsi dövlət idarəçiliyi anlayışının özünün diapazonunun genişliyinə dair heç bir təsəvvürlərə uymur. Transmilli, regionlararası yanacaq-energetika layihələrindən, Silahlı Qüvvələrin hərbi-texniki modernləşdirilməsindən tutmuş, Azərbaycan cəmiyyətinin müasir simasını simvolizə edən Azərbaycan xalqının tarixi, mədəni və mənəvi-psixoloji ənənələrinə əsaslanan multikulturalizmin yetişdirilməsinədək.
Eyni zamanda, Prezidentin dövlətçilik təfəkkürünün uzaqgörənliyi və miqyaslılığı respublikanın neft və qaz ixracından əldə etdiyi milli gəlir, o cümlədən iqtisadiyyatın neft-qaz sənayesi ilə əlaqəli olmayan və Azərbaycan iqtisadiyyatı üçün çox vaxt qeyri-ənənəvi olan sənaye sahələrinin və yüksək texnologiyalı sektorlarının yaradılması vektorunda nəqliyyat və enerji layihələrinin fəaliyyətindən əldə etdiyi gəlirlər istiqamətində təcəssüm olundu.
İlham Əliyevin qeyd olunan maliyyə-sənaye strategiyası, şübhəsiz ki, Azərbaycan iqtisadiyyatının inkişafının əsaslarının fundamentallığının və diversifikasiyasının möhkəmləndirilməsinə töhfəsini verir, respublikanın enerji ehtiyatları tükəndiyi halda onun neft-qaz kompleksindən asılılığını azaldır, gələcək tərəqqinin yüksək templərini təmin etmək imkanını saxlayırdı.
İlham Əliyevin fəaliyyətinin diplomatik sahəsi, başqa sözlə desək, təhsilinin təməl peşəkarlığı, şübhəsiz ki, Amerika tarixində əfsanəvi prezident Avraam Linkolnun çıxartdığı formulda öz əksini tapmışdır: “Mən düşmənlərimi dosta çevirməklə məğlub edirəm”.
Bu isə dəyişməz həqiqətdir, Prezidentin rəhbərlik etdiyi illərdə misli görünməmiş bir zirvəyə yüksəlmiş bütün Azərbaycan diplomatiyasının alfası və omeqasıdır! Axı bir vaxtlar Azərbaycanla informasiya-təbliğat qarşıdurmasında üstün olan erməni dezinformasiya fəaliyyəti dövlətlərarası münasibətlər və o vaxtkı başıbəlalı Qarabağ probleminə baxışlar sferasında xalqımızın ətrafında mənfi ab-hava yaradırdı.
Müasir Azərbaycan Respublikasının əsl yaradıcısı Heydər Əliyevin Qarabağ erməni separatçılarının qondarma “dövlət müqəddəratını təyinetmə” və “Dənizdən dənizə Böyük Ermənistan” ideyası tərəfdarlarının uydurmalarının ifşası üçün başladığı son dərəcə dəqiq işi Prezident İlham Əliyev tərəfindən yaradıcılıqla təkmilləşmiş və səmərəli şəkildə davam etdirilmişdir. Azərbaycan xalqının dünya ictimaiyyətinin şüurunda əvvəllər erməni tarixi saxtakarlıqları ilə yönünü itirmiş siması erməni informasiya təxribatının hiyləgərliyi nəticəsində yaranan irinli təbəqələrdən təmizlənməyə, Qarabağ problemi isə öz həqiqi obyektiv məzmununda aydınlaşmağa başladı.
Azərbaycanın dövlət başçısının beynəlxalq nüfuzu gündən-günə artdı və digər dövlətlərin rəhbərlərinin əksəriyyəti tərəfindən həqiqi dövlət müstəqilliyinin qorunub saxlanması, ərazi bütövlüyünün davamlı şəkildə müdafiəsi, dünyanın bütün ölkələri ilə hərtərəfli dövlətlərarası qarşılıqlı faydalı əməkdaşlıq mövqeyi ilə şərtləndirilmiş nüfuzunun tanınması aydın şəkildə özünü göstərdi.
Bu kontekstdə maraqlı olan odur ki, məşhur yamaykalı hüquq müdafiəçisi, ictimai xadim Markus Qarvinin fikrincə, «… indiki dövlət xadimləri bütün bəşəriyyətə qarşı bərabərlik və ədalət olmadan hər hansı bir sülhün mümkün olduğuna inanırlarsa, dövrlərinin ən böyük səhvini edirlər». Lakin İlham Əliyev dünya siyasi fikrinin inkişafındakı bu tendensiyanın əksinə olaraq, beynəlxalq aləmdə istənilən vəziyyətdə məzlum xalqların müdafiəsi, ərazisinin böyüklüyü və əhalisinin sayından, beynəlxalq siyasi və iqtisadi həyatdakı yerindən və rolundan asılı olmayaraq dünyanın bütün dövlətləri arasında ədalətli, qarşılıqlı hörmətə əsaslanan münasibətlər mövqeyində dayanan dövlət xadimi ruhunda çıxış edir. Bu, onun Qoşulmama Hərəkatında aparıcı rolunu müəyyənləşdirdi.
Təbii ki, bütün bunlar bütövlükdə Azərbaycan dövlətinin beynəlxalq mövqelərinin möhkəmlənməsinə və beynəlxalq qüvvələrin Dağlıq Qarabağ problemi ətrafında yerləşdirilməsində Azərbaycanın xeyrinə olan köklü dəyişikliyə təsir etməyə bilməzdi.
Eyni zamanda, İlham Əliyevin respublikanın dövlət-ərazi kompleksinin bərpası üçün seçdiyi strategiyanın konstruktivliyi, ona təkcə diplomatik münasibətlər sahəsində deyil, həm də hərbi-texniki və siyasi əməkdaşlıq sahəsində müttəfiqləri və strateji tərəfdaşları düzgün və dəqiq seçməyə imkan verirdi. Bu rakursda ikitərəfli əsasda səmərəli şəkildə qurulmuş əlaqələr qardaş Türkiyə, Cin , Rusiya, İsrail, Pakistan, BƏƏ və Səudiyyə Ərəbistanı ilə müttəfiqliyi və strateji tərəfdaşlığı təmin etdi.
İlk iki dövlətlə qarşılıqlı münasibətlər “Azərbaycan Respublikası ilə Türkiyə Respublikası arasında müttəfiqlik münasibətləri haqqında” 2021-ci il 15 iyun tarixli Şuşa Bəyannaməsi və “Azərbaycan Respublikası ilə Rusiya Federasiyası arasında müttəfiqlik qarşılıqlı fəaliyyəti haqqında” 2022-ci il 22 fevral tarixli Bəyannamənin imzalanması yolu ilə sonradan hərbi-texniki və siyasi müttəfiqliyə çevrildi.
İlham Əliyevin Respublika Prezidenti postunda bütün fəaliyyətinin apofeozunun onun rəhbərliyi və titanik səyləri ilə otuz ilə yaxın qədim əzəli Azərbaycan torpaqlarını əlində saxlayan təkəbbürlü işğalçı, Azərbaycanın çoxəsrlik sivilizasiyasının bütün irsini məhv edən ölümcül qasırğa üzərində Azərbaycan xalqının parlaq, dönməz, mütləq qələbəsində təcəssüm etdiyinə heç kəs şübhə edə bilməz.
Təbii ki, ölkəmizin ərazi bütövlüyünün və bütün torpaqları üzərində suverenliyinin bərpası naminə xalqımızın arzusu və məqsədi, qarşısıalınmaz qətiyyəti, İlham Əliyev tərəfindən ciddi təşkilati, zəfərli qalibiyyətlə yekunlaşmasını metodik olaraq müəyyən edən istiqamətə yönəldilmişdir.
Əyani olaraq dövlət xadimi üçün əvəzsiz xarakter keyfiyyəti üzə çıxdı: xalqa verilən vədləri dəqiq və sarsılmaz bir şəkildə yerinə yetirmək! Axı hələ böyük Napoleon Bonapart qeyd etmişdi ki: “Döyüşü yaxşı məsləhət verən yox, onun yerinə yetirilməsinin məsuliyyətini öz üzərinə götürən və yerinə yetirən uddu”.
2003-cü ildə prezidentlik karyerasının hələ lap əvvəlində dövlətin ərazi bütövlüyünü bərpa edəcəyinə söz verərək, Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev, 2021-ci ilin noyabrında Şuşada Qarabağın azad edilməsi uğrunda Vətən Müharibəsində Qələbə Günü şərəfinə Azərbaycan hərbçiləri qarşısında çıxış edərkən verdiyi sözün nəticələrini təntənəli şəkildə xülasə etdi: “2003-cü ildə ilk dəfə Prezident vəzifəsinə seçilən zaman Azərbaycan xalqına müraciət edərək demişdim ki, nəyin bahasına olursa-olsun, biz öz tarixi torpaqlarımızı düşmənin əlindən alacağıq. İstər sülh yolu ilə, istər müharibə yolu ilə və belə də oldu”.
Dünyada bəşər sivilizasiyasının mövcudluğunun ən yüksək məqsədlərini müəyyən edən dəyərlər var. Onların məzmunu, ödənilməsi cəmiyyətin normal fəaliyyəti və inkişafı üçün ayrılmaz şərt olan əsas insan ehtiyacları meyarı ilə qiymətləndirilir. Siyasi dəyərlərin dəyər piramidasının zirvəzsində humanizm dayanır. Respublika Prezidenti dünyanın, humanizmi incəliklə, ardıcıl və dönməz şəkildə siyasətə daxil edən, nadir dövlət başçılarındandır.
Rəhbərlik etdiyi dövlətin milli təhlükəsizliyinin təmin edilməsi ilə bağlı sferalarda apardığı siyasətin sərtliyi və barışmazlığı, sosial-mədəni sahədə, insan və vətəndaş hüquqları ilə bağlı məsələlərdə, yaradıcılığı və əməyində rifahı və özünü ifadə etməsi üçün çoxşaxəli şəraitin yaradılmasında, mükəmməl humanizmlə ahəngdar şəkildə uzlaşır.
Hesab edirəm ki, Prezident İlham Əliyevin illərlə işləyib hazırladığı və təkmilləşdirdiyi sosial siyasətin mahiyyətini, motivasiyasını və əldə etdiyi nailiyyətləri üzə çıxaran statistik rəqəmlərlə oxucunu bezdirməyə ehtiyac yoxdur. Ölkəmizə gələn hər bir qonağın Azərbaycan cəmiyyətinin rifah səviyyəsinin sistematik şəkildə yaxşılaşdığına əmin olmaq üçün real imkanları var ki, yeri gəlmişkən, xarici qəzet, jurnal və elektron nəşrlərin səhifələri bu məlumatlarla doludur.
Buna Prezidentin siyasəti ilə müxalifətin ictimai-siyasi fəaliyyəti üçün, hətta onun azğın destruktivliyinə baxmayaraq, tamamilə plüralist şəraitin təmin edilməsi, eləcə də etnik və ya dini zəmində hər hansı terror və seqreqasiya təzahürlərinin qarşısının alınması müddəasının əlavə edilməsi məqsədəuyğundur.
Bütün bunlar isə ölkəmizdə, BMT-nin mənəvi relativizmi fonunda, yarandığı dövrün mənəvi aydınlığı ilə indiki deqradasiyaya uğramış dövlət arasında baş vermiş soyqırım və terrorizmin dünyada aşkar təzahürləri qarşısında baş verir. Yeri gəlmişkən, İlham Əliyev bu fikri dəfələrlə və müxtəlif səviyyəli beynəlxalq forumlarda dünya ictimaiyyətinin diqqətinə çatdırır. Təsvir edilən mənzərəni fəaliyyətində qərarların qəbulu prosesində qərəzliliyin aydın şəkildə göründüyü, açıq anti-islamizm və Azərbaycan da daxil olmaqla bir sıra ölkələrə qarşı ayrı-seçkiliklə dolu olan AŞPA tamamlayır.
Şübhəsiz ki, Lion Feyxtvangerin məşhur “İstedadlı insan hər şeydə istedadlıdır” aforizminin mənbəyi ona insan intellektinin, ağlının və üfüqlərinin tam gücünün dərk edilməsindən gələn ilham olub! İstedad – Allah vergisidir! Xəlvət və gizli bəxşişdir! Məhz elə o, istedadlı musiqiçiyə eyni dərəcədə istedadlı şeir yazmağa, musiqi yaradıcılığından və şeir sənətindən asudə vaxtlarında parlaq rəsmlər yaratmağa imkan verir.
Uca Yaradanın səxavəti haqqında düşünəndə isə doğma Azərbaycan torpağının nə qədər istedadla zəngin olduğuna heyrətlənməkdən vaz keçmirsən!
Bəli, Respublika Prezidenti İlham Əliyev milli istedadlarımızın ən parlaq təcəssümüdür! Çünki onların təzahürü Azərbaycan tarixində son iki onillikdə əldə edilmiş bütün nailiyyətlərin əsasını təşkil etmişdir.
Bununla belə, xalqın inamı, İlham Əliyevin görkəmli şəxsiyyəti ilə bağlı bütün arzu və diləkləri Azərbaycan dövlətçiliyinin inkişafında yeni dövr – bütün dünya nizamının qlobal konvergensiya şəraitində onun daha da çiçəklənməsi dövrünü yaradır. Respublika Prezidenti təbii ki, istənilən qlobal toqquşmalara və ziddiyyətlərə baxmayaraq Azərbaycanın dinamik, münaqişəsiz, hərtərəfli ahəngdar inkişafının əsas təminatçılarından biridir.
Bunun təminatı Azərbaycan dövlətinin həqiqi müstəqilliyi haqqında milli ideyaların maddi təcəssümündə onun mükəmməl təcrübəsi, sosial-iqtisadi və mədəni tərəqqisi; təbii zəkasının və əqli mükəmməlliyinin dərinliyi, geniş iş qabiliyyəti; dünya tarixinin nadir şəxsiyyətlərinin panteonunu bəzəyən dahi Heydər Əliyev şəxsiyyətindən, Sovet dövründə Azərbaycanın görkəmli dövlət xadimi və siyasi xadim kimi milli tarixə düşmüş, o çətin, ziddiyyətli dövrün ən sərt şəraitində xalqının mənafeyini güzəştə getmədən müdafiə edən ana babası Əziz Əliyevdən irsən keçmiş əsas genetik təbiətidir.
Bu kontekstdə hindistanlı ictimai xadim, milyarder Adi Qodreyin “Dünyada olduqca çox siyasətçi və olduqca az dövlət xadimi var” fikri maraq doğurur. Xalqımızın isə fəxr etməyə haqqı var ki, Azərbaycan dövlətinin başçısı İlham Əliyev, eyni sağlam düşüncəni dünya siyasətinə gətirən, bəşər cəmiyyətinin deqradasiyasına yol verməyən və müasir sivilizasiyanın gələcək inkişafının ümidverici perspektivi ilə vəd verən əsl dövlət xadimləri sırasındadır.
Adəm İsmayıl, fəlsəfə doktoru